UNESCO w Chorwacji
Na listę światowego dziedzictwa UNESCO zostało wpisanych w sumie 18 chorwackich dóbr o wyjątkowym znaczeniu. 7 z nich to pomniki kulturalno-historyczne i dobra naturalne, a pozostałe 11 jest niematerialnym dziedzictwem kultury, takim jak obyczaje, festiwale, przedstawienia artystyczne, sztuka i znajomość tradycyjnego rzemiosła.
Chorwacja znajduje się na szczycie listy światowego dziedzictwa UNESCO, dlatego też odwiedźcie chociaż kilka pozycji z listy w czasie wakacji w Chorwacji!
Dziedzictwo materialne
- Pałac Dioklecjana i średniowieczny Split – Mauzoleum rzymskiego cesarza Dioklecjana, przetworzone w chrześcijańską katedrę, tworzy harmonijną całość ze średniowiecznymi budynkami wewnątrz kompleksu antycznej letniej rezydencji.
- Katedra św. Jakuba w Szybeniku – Wybudowana z kamienia, bez zaprawy murarskiej, katedra szybenicka jest świadkiem budownictwa z przełomu XV i XVI wieku. Budowana przez 105 lat, jest wyjątkowa wśród renesansowych kościołów z powodu szeregu 74 wyrzeźbionych głów na apsydach.
- Park narodowy Jeziora Plitwickie – Najbardziej znany fenomen krasowy w Chorwacji ze swoimi 16 wodospadami jest zaliczany do najpiękniejszych atrakcji przyrodniczych Europy.
- Historyczna starówka Trogiru - Miasto Trogir zachowało elementy średniowiecznej struktury utwierdzonego miasta, charakterystyczne ułożenie ulic i placów oraz reprezentacyjne budynki sakralne i świeckie, dzięki którym zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
- Wczesnochrześcijański kompleks bazyliki Eufrazego w Poreču – Wczesnochrześcijańska katedra jest przykładem sztuki wczesnego Bizancjum. Biskup, którego imieniem została nazwana, ozdobił ją mozaikami i złoceniami.
- Stare miasto Dubrovnik – Doskonale zachowany kompleks murów kryje w sobie gotyckie, renesansowe i barokowe kościoły, klasztory, pałace i fontanny na starówce miasta Dubrownika.
- Starogradskie pole – Największa płodna równina na adriatyckich wyspach została geometrycznie podzielona na regularne parcele winnic i gajów oliwnych już w 384 roku p.n.e. i została praktycznie niezmieniona do dzisiaj.
Dziedzictwo niematerialne
- Procesja "Za križen" na wyspie Hvar – Ten wielkopostny obyczaj jest obecny na Hvarze od 500 lat. W nocy z Wielkiego Czwartku na Wielki Piątek procesje ruszają równocześnie z 6 miejsc na wyspie Hvar, idąc za niosącym krzyż oraz modląc się i śpiewając religijne pieśni.
- Coroczny wiosenny pochód „Kraljice” lub „Ljelje” z Gorjanu - Pochód królowych ze wsi Gorjan to wielkanocny obyczaj, związany ze świętem Zesłania Ducha Świętego. Orszak dziesięciu dziewczyn „królowych” z białymi wianuszkami na głowach i dziesięciu dziewczyn „królów” z szablami i męskimi kapeluszami, ozdobionymi kwiatami, obchodzi wiejskie domostwa i wykonuje rytuał, złożony z pieśni i tańca z szablami.
- Dwugłos małych interwałów Istrii i Chorwackiego Przymorza - Ten sposób śpiewania charakteryzuje szczególna barwa tonu, którą otrzymuje się częściowym śpiewaniem przez nos. Cechują go, mówiąc po laicku, „nieuporządkowane” stosunki tonowe. W czasie wykonywania improwizowane są obie części, ale współbrzmiące zakończenia lub zakończenia w interwale oktawy pozostają ścisłą regułą.
- Koronkarstwo w Chorwacji - Koronkarstwo w Chorwacji jest związane z małymi ośrodkami wiejskimi i niższymi klasami. Koronkę klockową wykonują kobiety w Chorwackim Zagorju w Lepoglavie. Koronki na Pagu są wykonywane igłą, a na wyspie Hvar koronka powstaje z nici agawy.
- Święto św. Błażeja, patrona Dubrownika - Ten obyczaj jest praktykowany od X wieku, a wywodzi się z legendy, związanej z pojawieniem się św. Błażeja w celu pomocy Dubrowniczanom w obronie przed atakującymi miasto.
- Coroczny karnawałowy pochód dzwonników z obszaru Kastavštiny – Grupy mężczyzn, ubrane w owcze skóry z maskami, różnymi ozdobami na głowach i dzwonkami w czasie karnawału obchodzą wsie. Poruszając się różnymi sposobami, dzwonią dzwonkami, którymi są opasani wokół bioder, od czego też pochodzi ich nazwa.
- Sztuka wyrobu tradycyjnych drewnianych zabawek dziecięcych z regionu Chorwackiego - Unikalne, ręcznie wyrabiane zabawki mężczyźni wykonywali z drewna wierzby, buka i jawora, a kobiety malowały na nich kwiaty i kształty geometryczne, najczęściej w czerwonym, żółtym i niebieskim kolorze.
- Sinjska alka, rycerski turniej w Sinju – Rycerskie zawody w trafianiu alki, czyli żelaznego pierścienia, który wisi na sznurze. Zawodnicy, jadąc na koniach w pełnym galopie celują w środek alki.
- Piernikowe rzemiosło na obszarze północnej Chorwacji – Sztuce wyrobów z piernika zawdzięczamy znaną pamiątkę z Chorwacji – serce z piernika. Produktom z mąki, cukru i przypraw nadawane są różne kształty, najczęściej jednak przyjmują formę serca. Ozdabiane są różnymi kolorami, szkiełkami oraz ukrytymi wiadomościami.
- Bećarac – Dziesięciosylabowe teksty bećaraców mają wesoły i pogodny charakter, a śpiewane są najczęściej przez dwóch wiodących śpiewaków. Towarzyszy im grupowe śpiewanie i dźwięk instrumentów ludowych, a bećarac jest charakterystyczny dla obszaru Slawonii, Baranii i Sremu.
- Taniec „Nieme kolo” – est to jedyne kolo Dalmatyńskiej Zagory, które w trakcie tańca „rozbija się” na pary, które poruszają się po okręgu lub swobodnie po miejscu do tańczenia. Wykonywane jest niezależnie od akompaniamentu muzycznego.
- Klapsko pjevanje - Višeglasno a capella pjevanje tradicionalno se izvodi na Jadranskom području. U originalu napjeve izvodi 5 do 8 pjevača, a zbog popularnosti klapa tijekom vremena su se transformirale pa sada izvode i moderne melodije, s manje ili više pjevača, raznolikog sastava - muške, ženske i mješovite klape.
