Pozostałe pomniki przyrody
Parki narodowe i parki krajobrazowe to najczęściej duże obszary pod ochroną, ale istnieją także liczne "miniatury", powstałe przez wyłączne działanie sił natury, bez interwencji człowieka. Erupcje wulkaniczne, silna sedymentacja wietrzna, ruchy skorupy ziemskiej i koryta rzek wytworzyły fascynujące części pejzażu, które także dzisiaj świadczą o wieku naszej planety i ważności jej ochrony.
Chorwacja ma dużo takich "miniatur": 120 lokalizacji ogrodniczych, 75 fenomenów natury, 73 specjalne rezerwaty, 28 znaczących pejzaży, 27 lasów-parków, itd.
Tutaj wyróżnimy tylko kilka z nich:
- Zlatni rat – jedna z najładniejszych plaż Adriatyku znajduje się w Bolu na wyspie Brač. Cypel z drobnych kamyków zmienia położenie w zależności od działania wiatru i fal.
- Błękitna jaskinia - jaskinia na wyspie Biševo w pobliżu Visu. Kolor, od którego pochodzi jej nazwa, otrzymuje przez odbijanie się promieni słonecznych od piaszczystego dna. Wielu porównuje ją z bardziej znaną jaskinią na włoskiej wyspie Capri.
- Kanał Limski – malownicza, głęboka zatoka morska na zachodnim wybrzeżu Istrii. Jest wyjątkowo wąska, a po jej obu stronach znajdują się strome skały, przez co jest porównywana z norweskimi fiordami.
- Niebieskie i Czerwone jezioro – Jeziora w Imotskim w Dalmatyńskiej Zagorze są fenomenami krasowymi. Powstały przez zawalenie się stropów jaskiń, a nazwy otrzymały dzięki intensywnym barwom, które je charakteryzują.
- Wyspy wulkaniczne: Jabuka i Brusnik – wysepki w pobliżu Visu, powstałe na skutek erupcji wulkanicznej, czyli w zupełnie inny sposób niż inne wyspy adriatyckie. Z powodu niezwykłego podłoża rozwinęła się tu specyficzna flora i fauna oraz kilka endemicznych gatunków..
- Jaskinie Cerovačke – system jaskiń o długości ponad 4 kilometrów znajduje się w Parku Krajobrazowym Velebit. Szczególnie interesujące są skały, powstałe przez "niedźwiedzie szlifowanie" – skały, których powierzchnia wypolerowała się wskutek przechodzenia niedźwiedzi przez wąskie korytarze jaskiń.
- Kolač – powstała w sposób naturalny wielka skała koło miejscowości Nerežišća na wyspie Brač. Ma kształt pierścienia albo łuku, a przypomina też okrągłe ciastko (kolač), od którego pochodzi nazwa skały.
